Мөрәҗәгать итү һәм котлаулар бирү өчен электрон адрес:
janartat@inbox.ru,
телефон:
8 (3452) 69-57-60.
Добраться до нас можно на автобусах маршрута:
6, 32, 34, 37, 48, 51, 65, 69, 77, 78, 135к, 135м
(остановка «Автоколонна №-1228», «Школа №-39»)
ул. Шишкова, 6, 2 этаж
(Хикәя)
Палатада бөркү иде. Тәрәзәдән төшкән кояш нурлары Миләүшәнең битен сыйпады, башындагы уйлары буталды. Нигә аның егете телефонын сүндереп куйган, нигә СМСларга җавап юк, нигә аның күңеле китек?
Көн нинди матур башланган иде. Табигатьнең уянып, үз көченә керергә теләгән мәле – яз ае. Яшь йөрәк үзенә урын таба алмый... Гел елмаерга теләп, юктан кызык эзләгән күңелнең иләс-миләс килгән чагы. Шундый халәттә тукталышта очратты Миләүшә аны. Күптәнге танышлардай сөйләшеп киттеләр. Алар ягына автобус йөрми, очраклы машинаны көтмичә, җәяү атладылар.
- Мин сезнең авылда авыл хуҗалыгы...
Россиядә ир кулыннан кыйналып һәр 40 минут саен бер хатын-кыз үлә. Коточкыч! Ә бит гаиләдә кыйналып яшәүче хатын-кызлар танышларыбыз арасында да бар...
Педагог-психолог Гөлүсә Низаметдинова белән ирләрнең ни өчен хатын-кызга кул күтәрүе һәм хатыннарның ни сәбәпле моңа түзеп яшәве турында сөйләштек.
«Россиядә алкоголизм буенча 2,5 млн. кеше исәптә тора. Исерткеч эчемлекләрне халыкның 93 проценты куллана! Бу, чыннан да, куркыныч саннар.
Инде соравыбызга әйләнеп кайтканда, ирләрнең хатын-кызга кул күтәрүенең сәбәпчесе 98 процент очракта – хәмер.
Шулай да, төптәнрәк уйлап...
Бакчада көнлек эшләрен бетереп, кош-кортларны караганнан соң, Исмәгыйль белән Галия кичке ашны тәмләп ашап утыралар иде. Галиянең телефоны шалтырады. Бу - Галиянең чит илләргә сәяхәткә бергә йөри торган дусты Фәймә шалтырата.
Ул гаилә белән барырга дип Мисырга юллама алганлыгын, ләкин оныкның авырып китүен сөйләде. Галияне үзләре белән чакырып шалтыратуы икән...
Галия: «Юк! Юк!» - диде. Бара алмавын, бер-ике көннән Исмәгыйлен Себергә эшкә озатасын әйтеп бетерә алмады, аның өчен сөйгәне җавап бирә башлады Фәймәгә.
- Бара, нишләп бармасын?! Эшкә әзерлисе әйберләр әзер, бара...
Күп кенә мөселманнар кавышкач никахның ни икәнлеген онытып җибәрәләр. Шуның аркасында гаиләләр таркала, балалар ятим кала. Ә гаеп, әлбәттә, атта да, тәртәдә дә була.
1. Бер-береңә карата игътибарлы булу.
Күп очракта ир белән хатын бер-берсенә дошманга караган күк карый. Ир-ат үзен диктатор буларак күрсәтә, ә хатын-кыз гел нәрсәдәндер канәгатьсезлек белдерә һәм ир-ат үзен кирәксез итеп тоя. Ә кайбер ир-атлар хатыннары белән бик дорфа сөйләшә, аларны мыскыллый. Шул ук вакытта кайбер ир-атларга акча табу эшли алмаслык зур бер нәрсә кебек тоела башлый.
2. Никах ул - Аллаһы...
Кадерлесен мәңгелеккә югалткан кешенең йөрәгенә башта кырык шырпы кадала, аннары әкренләп утыз тугызы коела, ә берсе – гомерлеккә җанда сызларга кала, диләр. Фирүзә дә йөрәгенә уелган тирән яра белән ел арты ел уздырды. Ә бит аларның мәхәббәте әкияттәге кебек матур башланган иде.
Айзат белән җәй көне су коенганда танышты алар. Егет кыз яныннан, су чәчрәтә-чәчрәтә, йөзеп китте... Кыз аңа: «Карап йөз, егет!» – дип, кычкырып калды. Күпмедер вакыттан соң алар инде, күптәнге танышлар сыман, рәхәтләнеп, сөйләшеп утыралар иде. Кич белән...
- И мәхәббәт, илаһи мәхәббәт. Күзлене - күзсез, теллене - телсез иткән мәхәббәт! Кемнәрне генә үз алдыңда тезләндермисең, кемнәрне генә сарыларга сабыштырып, өзгәләндермисең! Син булмасаң, дөньяда яшәүнең яме дә, тәме дә булмас иде. Йөрәгендә актан-ак, сафтан-саф сөю җыры агымында гына бәхетледер ул кеше.
- Яратасы килә, мәхәббәт телим. Әмма ул кояш кебек булмасын – ул бата... Ай кебек тә булмасын – ул җылытмый. Җил кебек булмасын – ул йөри... Ә менә Күк кебек булсын – ул чиксез!
- Мәхәббәт - кешенең тормышын төбе-тамыры белән үзгәртергә сәләтле бер хис. Ул килдеме, дөньяга караш...
Нигәдер кызлар белән эш пешми әле.
Бер кыз белән танышкан идем. Чибәр генә үзе. Акыллы да шикелле. Мәхәббәт турындагы шигырьләрне яттан белә. Икебезнекен бергә кушкач, өчкә тулды шундый шигырьләребез саны.
Беркөнне шулай, кояш баеганда, Идел буенда йөрибез. Чын гашыйклар кебек кулга кул тотынышып. Телдә юк-бар юләр сүзләр. Сөйгәнем болай ди:
- Әгәр дә син мине башка егет белән күрсәң, мәсәлән… кинода, нишләр идең?
- Нишләр идем… – мин әйтәм, – берни дә эшләмәс идем, син бит минем колым түгел, кемне телисең, шуны сайлыйсың.
Сөйгәнем туктап калды.
- Ничек...
Татарстанның халык артисты Салават Фәтхетдиновның улы Рөстәм Чаллы шәһәрендә узган автоузышлар алдыннан сөйгәне Рүзия Бәшировага кияүгә чыгарга тәкъдим ясады. Бу турыда үзенең фикерен белдереп:
- Улым минем белән киңәшләште, әлбәттә. Мондый җитди адымны хоккейчылар хоккей вакытында, футболчылар футбол ярышларында ясый. Рөстәм - олы хәрефтән язардай автоузышчы, ул Россия чемпионы һәм мондый тәкъдимне дә бөтен кеше җыелган автоярышлар вакытында ясарга теләге булуын белдерде.
Мин: «Яхшылап уйладыңмы?» дип сорадым. «Әйе», - диде ул миңа. Шуннан сөйләштек аның белән. Улыма: “Ярата белү...
- Тыйнаклык – кызлар бизәге, ә тыйнак кыз – теләсә кайсы егет бизәге.
- Ир бозылса – гаилә бозыла. Хатын бозылса – халык бозыла.
- Кулына чәчәк бәйләме тоткан кыз кулына тәмәке тоткан кыздан матуррак.
- Күрше тавыгы каз кебек, ә хатыны – кыз кебек.
- Мәхәббәтең бакага төшсә, күл буеннан китмәссең.
- Әгәр грелка комачаулый икән – димәк, син инде җылынгансың. Әгәр хатының комачаулый икән - димәк, син инде суынгансың.
- Хатын-кыз – мәхәббәт, ә ир кеше диван өчен яратылган...
- Сөйгәнең фәрештә булсын дисәң, аны җәннәттә яшәт.
- Аерылышуның төп сәбәбе –...
Борынгы Кытайда бер кыз кияүгә чыгып, ире йортында яши башлый. Алар белән ирнең әнисе дә гомер итә. Тик ул киленне гел битәрли. Беркөнне исә килен базарда үләннәр сатучыдан агу бирүен сорый. «Ни өчен?» - дигән сорауга ул, каенанамнан котыласым килә, дип җавап бирә. Үләнче уйлап-уйлап тора да:
- Мин сиңа булышам, тик иң элек ике нәрсәне аңларга тиешсең, - ди. - Беренчедән, каенанаңны хәзер үк агулый алмыйсың, чөнки кешеләр бу эштә синең кулың уйнаганын аңлап алачаклар. Шуңа мин сиңа аны акрынлап үтерә торган агулы үлән бирәм. Икенчедән, шикләнерлек булмасын өчен, син ачуыңны йота, аны...
Аны барыбер тоясың – аңардагы кайбер билгеләр бу хакта үзләре үк сөйли. Аларны күрә белергә генә кирәк.
Менә ул билгеләр:
1. Бәхетле хатын-кыз үзенең тышкы кыяфәтеннән канәгать.
Буй-сыны идеал булмаса да, үзенең тышкы кыяфәтендә ниндидер зур булмаган кимчелекләр барын белеп торса да, мондый хатын-кыз үзен һәрвакыт королева итеп тоя.
2. Бәхетле хатын-кыз гел елмая.
3. Бәхетле хатын-кыз көнләшми.
4. Бәхетле хатын-кыз авырлыкларга җиңел караячак.
5. Бәхетле хатын-кыз һәрвакыт матур күренә.
Ул хәтта буянмаса да, аның йөзе...
Илленең аръягында тормыш бар микән, дисезме? Ничек кенә бар әле! Кызыклы тормыш икән бит биредә. Шулай да чаманы онытырга ярамый. Бу уңайдан Голливуд йолдызы Эллен Баркинның киңәшләре бик тә ярап куяр.
1. Сезнең чәч озынлыгы умрау сөяге буеннан узып китәргә тиеш түгел.
2. Әгәр тәнегез ак түгел икән, кызыл помада сезгә килешмәс. Ул картайта.
3. Әгәр берәр чарага барсагыз, зәңгәр джинс тукымадан тегелгән кием кияргә кирәкми (ә менә кара джинс яраклы).
4. Тезләрегезне ачмагыз. 20 яшьлек кызлар белән ярышырга тырышмагыз. 40 яшьтән соң хатын-кызның матурлыгы чишенеп йөрүдә...
Төмән өлкәсенең мөселман дини идарәсе офисында бик матур йолада катнашырга туры килде. Мисыр егете Әхмәд Эльшан белән Дагестан кызы Салтанат Гаджиева Аллаһы Тәгалә кушканча гаилә кордылар. Никах йоласын Әмир хәзрәт Галеев башлап җибәрде. Ул каршында утырган кияү һәм кәләшкә никахның әһәмиятен, ир белән хатынның гаиләдә тоткан урынын, дәрәҗәсен, бурычларын аңлатты. Бер-берсен яратып, ихласлык белән бердәм тормыш корырга теләк белдергән егет белән кызның төп максаты – бәхетле һәм үзара мәхәббәт, мәрхәмәт белән тулган чын мөселман гаиләсен төзү, иманлы балалар тәрбияләп үстерү.
Никах кешенең...
Кияүгә чыгу – тормышта әһәмиятле адым. Шуңа күрә монда хисләр генә түгел, акылны да эшкә җигәргә кирәк. Монда бер конфликт туарга мөмкин: әйтик бер кыз стереотиплар буенча яшәүчеләр кебек үк, бай кияү турында хыялланырга тиеш ди. Ә ул яраткан кеше андый ук хәлле түгел. Ул шуңа борчылып, тәмам газапланып бетә. Мондый хәл булмасын өчен сез тагын бер кат үзегездән сорарга тиеш: мин нигә кияүгә чыгарга телим? Миңа ирем башкалар каршында мактанырга кирәкме яки мин сөйгән кешем янында бәхетле булырга телимме?
Егет кияүгә чакырмый икән, моның да сәбәбе бар. Ул өйләнергә теләми икән, димәк...
Бер төркем ир-ат барда сыра эчеп утыралар. Шул чак берсе икенчесенә гаҗәпләнеп:
- Кара әле, бүген синеке нигәдер сиңа шалтыратып йөдәтми дә. Афәрин! Димәк, акылга утырткансың үзен! Ә бит тыныч кына утырып сөйләшеп тә булмый иде. “Кая син?”, “Ни эшлисең?”, “Кем белән?”– дип минут саен шалтырата, я СМС артыннан СМСлар җибәрә. Ә бүген - тыныч... Прогресс, - дип, җилкәсеннән какты дустының.
- Әмма бүген синеке минут саен шалтыратып, юк-бар белән башыңны катыра. Кара, әнә, тагын шалтырата, - дигәч, Айрат телефонын алып, тыныч кына тыңлаганнан соң: “Тагын нәрсәләр сөйлисең? Мин - сине...
