Мөрәҗәгать итү һәм котлаулар бирү өчен электрон адрес:
janartat@inbox.ru,
телефон:
8 (3452) 69-57-60.
Добраться до нас можно на автобусах маршрута:
6, 32, 34, 37, 48, 51, 65, 69, 77, 78, 135к, 135м
(остановка «Автоколонна №-1228», «Школа №-39»)
ул. Шишкова, 6, 2 этаж
Сугыш ветераны Таип Алим улы Айтбаев 17 яшендә генә фронтка җибәрелә, ә 1943 елның 18 ноябрь көнне ул юлга чыга. Иң элек ул Свердловск шәһәрендә хәрби уку үтә, соңыннан Ленинград фронтына җибәрелә. Ленинград фронтының 301 нче укчылар полкында, соңыннан беренче һәм икенче Балтыйк буе фронтлары сугышында катнаша. Таипны башта 76 мм пушканы төзәүче итеп, соңыннан орудие командиры итеп билгелиләр. Озакламый Таип “Артиллеристлар отличнигы” һәм “Гвардия” билгеләренә лаек була. Ул сугыш турында сөйләргә яратмый иде, ләкин кайвакыт хәтерендә уелып калганнарны искә алды.
Авыр көрәшләрдән...
Безнең әтиебез Баһаутдин Сирачетдин улы Замалов 1924 елның 12 ноябре көнне Кызылъяр авылында Сафия картинәү һәм Сирачетдин картатабызның гаиләсендә беренче бала булып туа. Соңыннан сеңлесе Зәкия, энесе Хадис дөньяга киләләр. Картатабыз металлургия заводында корыч эретүче булып эшли. Зәкия апабыз каты авырганга, картинәбез балалар белән туган якка кайта. 1937 елны ноябрь бәйрәмнәренә кайткан чагында, картатабыз нахак сүз белән кулга алынып, 20 ноябрьдә Тубыл шәһәрендә атыла.
Аның атылганын белмәгән картинәбез, бер елга хәтле, бәлки, күрермен дип, азык-төлек йөртә. Әтиебез кечкенә...
Хусаир Рамазан улы Рамазанов 1902 елда Юрмы авылында Рамазан белән Рысбикә гаиләсендә туа. Алар гаиләдә 5 бала булалар: Арибә картинәм, олатам, Локман куча, Зөлхәрнәй куча, Ниязбикә апа. Хусаир – ул әткәмнең әткәсе, сугыш башланганда аңа 39 яшь була. Ул сугышка киткәндә Абидә өннәмнең кулында 4 бала кала: әткәм, Сания әбәм, Кысрали кучам, Айния әбәм. Авыр сугыш еллары... Ачлык. Ике балалары – Кысрали белән Айния авырып, вафат булалар. Олатамнан еш кына хатлар килеп тора. Өннәм колхозда эшли, балаларын үстерә. Балалар белән бергә олатамнан хатлар көтә. 1943 елда шатлык хаты урынына “кара...
Вәлиулла Хәбибулла улы Хәмидуллин 1914 елда Ялутор өязенең Исәт авылында күп балалы гаиләдә дөньяга килә. 1936 елда 22 яшьлек егет Кызыл Армия сафларына алына. 1939 елның 30 ноябрь һәм 1940 елның 13 март көненә хәтле фин сугышында катнаша. Хәрби хезмәттән азат ителгәч, Вәлиулла туган авылына кайта һәм «Урал» колхозында эшли башлый. Тыныч тормыш озакка бармый. 1941 елның 9 нчы ноябре көнне, немец фашистлары башкалабыз Мәскәүгә ябырылган вакыт, сугышка китә һәм каты яраланып, контузия белән өенә кайтып, яңадан туган колхозында эшли. Тагын да сугышка барырга чакыру килә һәм 1944 елның октябрь аенда фронтка...
Төмән өлкәсенең Хәтер китабының 23 нче битендә: “Рядовой Зәйни Байнашев 1923 елда Күкрәнде авылында туган, 1945 нче елның 5 апрелендә вафат булган, Австриядә җирләнгән”, - дип язылган. Бөек Җиңүгә исәпле көннәр калганда, 22 яшендә Зәйни Байнашев Австриядә барган сугышларда яралана, Венадан ерак түгел - Трумау госпиталендә һәлак була. Сугыш бик күп гаиләләргә кайгы-хәсрәт китерә. Яшь гомере вакытсыз өзелгән Зәйнинең якын туганы Тимербикә Гали кызы Алимова гаиләсе тарихын кадерләп саклый. Ул Бөек Ватан сугышында вафат булган абыйсы турында истәлекләре белән уртаклашып: “Үзем 75кә якынлашып...
Гатаулла Гафият улы Сәгыйтов 1903 елда Татарстан Республикасы, Апас районы, Ындырчы авылында туган. 1921 елда Сәгыйтовлар гаиләсе Себергә юл тота һәм Омск өлкәсе, Байкал районы, Кызыл Яр авылында урнаша. 30 нчы елларда Гатаулла үсеп җитеп, Зәкирә исемле кыз белән никахлашып, ике егет тәрбияләп үстерәләр.
Сугыш башланганчы Гатаулла сельпода, потребкооперативта хезмәт итә. Бөек Ватан сугышы башлангач, 1941 елның азагында үзе теләп сугышка китә. 1942 елның ахырында Сталинград бәрелешендә Себердә оештырылган дивизия (Сибирская дивизия, бәлки 308нче) сафында, немецларның фельдмаршал Паулюс...
Бөек Җиңү көненең олы юбилее – 75 еллыгы көннән-көн якынлаша. Илебезнең һәрбер төбәгендә сугыш һәм тыл ветераннарын искә алу, исәннәрне котлау чаралары үткәрелә. Ләкин ил күләмендә ветераннар исемлегендә сугыш чоры балалары турында бик тә аз белешмә очрый. Бу балалар да күптән инде олы яшьтә. Алар турында, кызганычка каршы, картлар инде үз мөмкинлекләрен эшләп бетергәннәр, ял итә бирсеннәр, - дигән хәбәрләр, бигрәк тә яшь буын арасында очрап тора. Юк, сугыш чоры балаларына да ветераннар белән беррәттән без лаеклы мактау сүзләре һәм тиешле бәя бирергә тиешбез, ул безнең бурычыбыз!
Өлкә...
Төмән шәһәренең “Этнос” иҗади үсеш һәм гуманитар белем бирү үзәгендә Бөек Җиңүгә багышланган тантаналы кичә булып үтте. Бу Җиңү бәйрәме “Этнос” үзәге яшәп килгән еллардан бирле ел саен уздырылып килә.
Кунаклар каршына алып баручылар - үзәк хезмәткәрләре Н.Гайнельянова, И.Максимова чыгып, ике телдә (рус һәм татар) бәйрәм кичәсен башлап җибәрделәр. “Этнос” үзәге директоры А.Градусов, Төмән шәһәр Думасы депутатлары Р.Зиганшин, отставкадагы полковник Н.Моисеев тыл ветераннарын, сугыш балаларын кайнар котлап, чын йөрәктән җылы сүзләр белән баш иеп, рәхмәтләрен белдерделәр. Кичәнең спонсорлары...
Винзили поселогы “Дуслык” клубында Бөек Җиңү бәйрәме алдыннан кадерле ветераннарыбызны кунакка чакыру традициягә керде. Иң кадерле кунакларыбыз: Бөек Ватан сугышы ветераны Шәрифулла абый Гиниятов тормыш иптәше Зәлфрүзә апа белән, хезмәт ветераннары Нәсимә апа Алиева, Шәвәли абый Галеев тормыш иптәше Нурия апа белән иде. Җыелышыбызда Бөек Ватан сугышы һәм хезмәт батырлары турында видеоролик карап үттек. Аннан “Память” музееның методисты Г.Бакалова безнең якташларыбызның геройларча сугышулары турында сөйләде. Авыл хакимияте башлыгы Н.Чупраков, өлкә татар милли-мәдәни автономиясе рәисе...
7 нче май көнне Тубылда шәһәр һәм район милли-мәдәни автономиясе рәисләре Сәет Хисмәтуллин, Альберт Апсаттаров, шәһәр мәчете имамы Ибраһим Сухов Бөек Ватан сугышы ветераннары һәм сугыш корбаннарын хөрмәтләп искә алу чарасын оештырдылар. 15 нче мәктәпнең этномәдәни үзәге залында Тубыл шәһәреннән һәм районыннан килгән сугыш һәм тыл ветераннары, сугыш чорында үскән балалар, тылда фронт өчен хезмәт иткән хатын-кызлар җыелган иде. Ибраһим хәзрәт Коръәннән сүрәләр укыды, яу кырларыннан кайтмаган һәм соңыннан вафат булган ветераннарның рухларына багышлап дога кылды. Чыгыш ясаучылар арасында тормыш...
Индрәйдә Бөек Җиңү бәйрәме хөрмәтенә тантана белән башланган көн сабантуй белән тәмамланды. Кичен авыл күген фейерверк утлары яктыртты.
Бәйрәм тантанасына быел район башлыгының беренче урынбасары Светлана Иванова, Россиянең Азия өлеше мөселман дини идарәсе мөфтие Ә Нәфигулла хәзрәт Аширов, Төмән казыяты җитәкчесе Фатыйх Гарифуллин, милли хәрәкәт активисты Рәшит Галимов һәм авылның запастагы офицерлары килгәннәр иде. Җитәкчеләрнең тәбрикләвеннән соң, авылдагы бердәнбер исән калган ветеран Рәхимгәрәй Вәлиевка (өстәге рәсемдә) бүләкләр тапшырылды.
...
Вагай районы, Тугыз авылында бүгенге көндә сугыш ветераннары калмады. Сугыш елларында армый-талмый эшләгән, аннан соң илебезне аякка бастыруда катнашкан 24 яшьтәге хезмәт ветераннарыбыз күп медальләр белән бүләкләнгәннәр, бүген аларга барсына да 80 яшьтән артык. Ләкин алар көчле рухлы оптимистлар.
Хезмәт ветераны Саил Хисмәтулла улы Нигъмәтуллинга бүген 82 яшь. Сугыш башланганда аңа 9 яшь була. Алай да һаман исендә ул еллар. Бүген Саил бабай ялгыз яши, авыл тормышы турында истәлекләре белән бүлешеп:
“Район үзәгеннән ерак торгач, Тугыз авылында телефон, радио юк иде. 1941...
Күптән түгел “Яңарыш” редакциясенә Төмәндә яшәүче милләттәшебез Фәйрүзә Исмәгыйль кызы Рәхимова килде. Ул Бөек Ватан сугышында һәлак булган бабаеның, абзыеның, 9 ел армиядә хезмәт иткән әтисенең фоторәсемнәрен, архив документларының күчермәләрен, хатлар китергән. Бөек Җиңүгә быел 69 ел тулды. Шушы чорда яңа буын үсте, алар өчен Бөек Ватан сугышы тарих. Әмма намус һәм бурыч сугышта һәлак булучылар, аны үтеп чыгучылар алдында күпмилләтле дәүләтебез елъязмасының геройларча трагедияле битен оныттырырга тиеш түгел. Фәйрүзә ханым өчен ата-бабаларының истәлеге кадерле, изге.
Кувшановларны әтиләренең ничек һәлак булуы...
«Ко всем муниципальным образованиям есть вопросы, связанные с наведением порядка и чистоты на территориях», - об этом заявил губернатор Тюменской области Владимир Якушев накануне, 24 апреля, на заседании регионального правительства, в котором приняли участие главы муниципалитетов.
«Посмотрите на свои территории, как они выглядят. Приезжая в районы, вижу покосившиеся заборы, заброшенные избушки, мусор. Эту проблему мы обсуждали с вами неоднократно. Но глобальных сдвигов в ее решении не произошло»,- обратился к присутствующим Владимир Якушев.
«Естественно, строительство и...
