• 

Якуб Зәнкиевнең тууына 106 ел тулуга багышланган викторина сораулары

Подробности

Опубликовано 31.03.2023 06:00

Просмотров: 266

(Вопросы викторины посвященной 106-летию со дня рождения Якуба Занкиева – лауреата премии им. Г.Тукая в области литературы Республики Татарстан) Вопросы для школьников 4–9 классов

1. Якуб Зәнкиевнең «Кайчыколак» исемле балалар өчен хикәяләр җыентыгы беренче мәртәбә кайсы елда һәм кайда басылып чыга? Икенче басмасы кайсы елда басыла, кайда?

(В каком году и где был издан первый и второй сборник детских рассказов «Остроушко»?)

2. Җыентыкның беренче һәм икенче басмалары нәрсә белән аерылалар: хикәяләр саны бертигезме?

(Чем отличаются первое и второе издания сборников? Равно ли количество рассказов в двух изданиях?)

3. Беренче һәм икенче басма җыентыклары хикәяләренең исемнәрен атап чыгыгыз.

(Назовите названия рассказов первого и второго издания).

4. Ни өчен автор бер хикәясен «Кан кардәшләр» дип атый? Хикәянең төп геройлары кемнәр? Вакыйгалар кайда бара? Геройларның кайсылары сезгә ошады, кайсыларына тискәре караш туды?

(Почему автор один из рассказов назвал «Кровные родственники? Кто главные герои рассказа? Где происходят события? Кто из героев пришелся вам по душе, кто вызвал отрицательные эмоции?)

5. «Чаппар әкә гармуны» хикәясе нәрсә турында, төп геройлары кемнәр? Кешеләрне нәрсәгә, нинди булырга өнди?

(О чём повествует рассказ «Гармонь Чаппар ака», кто главные герои? К чему и каким быть призывает автор читателей?)

6. «Күкрәнде – күлләр иле» хикәясен автобиографик әсәр дип ни өчен әйтәләр? Бу хикәя кайсы елларны, нинди вакыйгаларны эченә ала? Бу заман тормышы хәзерге тормыштан нәрсә белән аерыла?

(Почему произведение «Чебурга – страна озёр» называют автобиографическим? Какие годы и какие события описываются в этом рассказе? Чем отличается жизнь того периода от современной жизни?)

7. Кемнең «Үги ана» әсәре Якуб абыйның балалар өчен хикәяләр җыентыгына кертелгән? Бу әсәр нәрсәгә нигезләнеп язылган? Балаларны һәм зурларны нәрсәгә өйрәтә?

(Чьё произведение «Мачеха» включено в сборник рассказов Якуба Камалиевича? Основываясь на чём оно написано? Чему учит детей и взрослых?)

8. «Кылый күз» хикәясе үз эченә кайсы елларны ала? Хикәянең төп герое Ташкәй нинди кеше? Аның ат белән дуслыгын ниләр күрсәтә? Сугышчыларның һәм атларның акылы, геройлыклары нәрсәдә чагылыш таба?

(Какие годы изображены в рассказе «Кылый күз (Косоглазый)»? Кто такой Ташкай Йортлыбаев – главный герой рассказа? Какие события показывают дружбу Ташкая с жеребцом? В чём проявляются ум, героизм бойцов и животных?)

9. «Аккошлы күл» - себер татарларының табигатькә карашын күрсәтүче хикәя. Автор себер табигатен кемнәр күзлегеннән чыгып, ничек сурәтли? Хикәянең төп геройлары кемнәр? Аларның табигатькә мөнәсәбәте нинди мисалларда күренә?

(«Лебединое озеро (Аккошлы күл)» – рассказ, показывающий отношение сибирских татар к природе. Исходя из чьих взглядов автор изображает сибирскую природу? Кто главные герои рассказа? Какими примерами показаны их отношение к природе?)

10. «Кайчыколак» хикәясе балаларны нәрсәгә өйрәтә?

(Чему учит рассказ «Остроушко» («Кайчыколак») детей?)

Вопросы для взрослых читателей

1. Я.К.Зәнкиевнең прозасы нинди әсәрләре белән китап сөючеләргә билгеле? Язучының романнары, хикәяләре, публицистикасы кайда һәм кайчан нәшер ителгәннәр?

(Какими произведениями известна проза Я.К.Занкиева любителям книг? Где и когда изданы романы, рассказы и публицистика писателя?)

2. Я.К. Зәнкиевнең «Иртеш таңнары» романын язарга туган теләгенә кемнәр хуплап киңәшләр белән ярдәм кулын суза, нинди әсәрләрен һәм кемнәр рус теленә тәрҗемә итәләр?

(Кто поддержал с одобрением идею Я.К.Занкиева написать роман «Иртеш таннары» и оказывал помощь в создании романа, кто переводил произведения автора на русский язык и какие?)

3. Кайчан һәм кайсы романы өчен Я. Зәнкиев Татарстан Республикасының әдәбият өлкәсендәге Г.Тукай исемендәге дәүләт премиясенә лаек була?

(Когда и за какой роман Я. Занкиев был удостоен государственной премии Республики Татарстан имени Г. Тукая в области литературы?)

4. Я.К.Зәнкиевнең «Иртеш таңнары» дилогиясендә укытучы Мөхәммәтнең шәхес буларак үсешен нинди фактлар аркылы күрергә була? Мисаллар китерегез.

(Какие факты дилогии Я.К.Занкиева «Зори Иртыша» показывают рост учителя Мухамета Уразаева как личность? Приведите примеры).

5. «Ялкында өтелгән мәхәббәт» романы кайсы чорны эченә ала? Романның геройлары кемнәр, атап чыгыгыз. Төп геройга характеристика бирегез.

(Какой период жизни страны изображён в романе «Любовь, объятая пламенем»? Назовите героев романа. Охарактеризуйте основного героя романа).

6. Роман-дилогия геройлары һәм икенче роман геройлары арасында охшашлык һәм аерманы нидән күрәсез? Җавабыгызны дәлилләгез.

(В чём видите сходство и разницу между героями романа-дилогии и второго романа? Докажите ответ примерами).

7. Я.К.Зәнкиевнең публицистик мәкаләләре, хикәяләре, романнары нинди нәшриятләрдә басылып чыккан?

(В каких издательствах опубликованы публицистические статьи, рассказы, романы Я.К.Занкиева?)

8. Әдәби критиклардан кемнәрнең Якуб абый турында хезмәтләре сезгә таныш: атап чыгыгыз.

(Чьи труды литературных критиков о творчестве Якуба Камалиевича вам известны: назовите их).

9. Ничек һәм нинди нигездә Хуҗайлан мәктәбендә Я.Зәнкиев җитәкчелегендә укучыларда интернациональ тәрбия башкарылган?

(Как и на каком основании осуществлялось интернациональное воспитание учащихся под руководством Я.Занкиева в Епанчинской школе?)

10. Я.Зәнкиевнең кайсы әсәрләрендә фольклор һәм мифологик мотивлар очрый, нинди максат белән автор алардан файдалана?

(В каких произведениях Я.Занкиева встречаются фольклорные и мифологические мотивы, с какой целью их использует автор?)

11. Автор нинди максат белән әсәрләрендә диалектизмнар куллана?

(С какой целью автор использует в своих произведениях диалектизмы? Приведите примеры).

12. Я.К.Зәнкиев турында язган әдәби критик авторлардан кемнәрне беләсез?

(Кого из авторов литературной критики о Я.К. Занкиеве вы знаете?)

13. «Алтын мөгез» утравына сәяхәт кайсы әсәрдә бирелгән, сәяхәттә катнашучылар кемнәр, нинди максат белән сәяхәт оештырылган?

(В каком произведении даётся путешествие на остров «Золотой рог», назовите участников путешествия, с какой целью была совершена экспедиция на остров?)

14. Җирле татарлардан кемнәрнең образлары Якуб абыйның әсәрләрендә урын алган?

(Чьи прообразы в каких произведениях Якуба Камалиевича находят себе место из местных татар?)

15. Кайда, кайчан, ничә мәртәбә «Зәнкиев укулары» уздырылды?

(Где и когда, сколько раз были проведены «Занкиевские чтения»?)    

Вопросы подготовлены членом Совета НКА сибирских татар г. Тобольска кандидатом педагогических наук Садыковым Климом Султановичем.

Просим высылать ответы на электронный адрес: Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра. (Тычинских Зайтуне Аптрашитовне) или в бумажном варианте — ЦСТК г. Тобольска (ул. Ершова, 30). Сроки подачи ответов - до 22 апреля 2023 г. Итоги будут подведены 27 апреля.