Мөрәҗәгать итү һәм котлаулар бирү өчен электрон адрес:
janartat@inbox.ru,
телефон:
8 (3452) 69-57-60.
Добраться до нас можно на автобусах маршрута:
6, 32, 34, 37, 48, 51, 65, 69, 77, 78, 135к, 135м
(остановка «Автоколонна №-1228», «Школа №-39»)
ул. Шишкова, 6, 2 этаж
Бөек Ватан сугышының беткәненә дә 71 ел була, ә сугыш үзенең ачлыгы-ялангачлыгы, мәрхәмәтсезлеге һәм үлем ачысы белән 1941 елның 20нче июненә барып тоташа.
Яшьләр! Әгәр сез иртә белән гөлләрнең чәчәк атуын күрәсез икән, кошлар сайравын ишетәсез икән, белегез – бу иртәнге шатлыкта үлеп калганнарның, фашизм тоткынлыгында үлеп калган солдатларның ялкынлы тормышы бар. Әниегез, я әбиегез йомшак куллары белән башыгыздан сыйпый икән һәм үзенең моңлы күзләре белән сезнең күзләрегезгә тутырып карый икән – белегез – ул күзләрдә сугыштан кайтмаган бабаларыгыз һәм әтиләрегез турында тирән сагыш бар. Ә...
Сугыш башлангач, Төмән районы, Олы Акъяр авылында һәр гаиләдән ир-егетләр сугышка алынганнар. Менә безнең гаиләдән карт әтиебез Әбделбакый Кәримов 1941 елның 19 июлендә, аның абыйсы Фәттах белән энеләре Тимергали хезмәт армиясенә алыналар.
1942 елның январенда картәтибездән “хәбәрсез югалды” дигән хәбәр килә.
Озак калмый Фәттах абыйлары да вафат була. Шул вакыт бөтен авырлык биш кече бала белән калган әбиебез Фәүзия өстенә төшә. Әнигә 12 яшь. Кече дүрт энесен үстерешә, кырга эшкә йөри. Монда ярдәмчеләр Тимербикә, Кәшифә абыебыз булалар. Хәйрулла да 1942 елда сугыш кырында вафат...
Безнең Ямбай авылында Бөек Ватан сугышында катнашкан кешеләр калмады, дияргә була. Хәзер инде сугыш чоры балалары да картаештылар, сәламәтлекләре начар. Бигрәк тә авылдагы 7 класслык мәктәпне тәмамлап, колхозларда эшләп калган 13-14 яшьлек балаларга төрле авыр эшләрне эшләргә туры килде. Үз тәҗрибәмнән чыгып әйтәм, колхозда 14 ел буе бушка эшләдем. Ул вакытларда балаларга һичбер ташламалар, кыскартылган эш сәгатьләре юк иде.
Иң беренчедән, мәчет курасында парник төзедек. Кыштан язга кадәр туңган җирне ломнар белән каера идек. Кыш буе “кар тотуда” эшләдек, кырдагы карны...
Бөек Ватан сугышы 1418 көн һәм төн дәвам иткән. Рәсми мәгълүматларга караганда, 26,6 миллион совет кешесе сугышта һәлак булган. Шуның 18 миллионы – гади гражданнар. Болар бит безнең ата-бабаларыбыз, әби-әниләребез һәм апаларыбыз. Хәрби булмаган халыкның 7,4 миллионы оккупантлар тарафыннан җәзалап, атып, яндырып һәм асып үтерелгән. Ә 2,2 миллион кеше Германиягә эшкә алып киткән урыннарда вафат булган. Оккупация чорында 4,1 миллион кеше ачлыктан дөнья куйган.
Бөек Ватан сугышы вакытында СССР территориясендә 1710 шәһәр, 70 мең авыл җимерелгән, 32 мең промышленность...
Мөхәммәтъяр Мөхәммәт улы Әхәтовны 1941 елның 20 октябрендә сугышка алалар. Ул гаиләсе белән Яркәү районы, Кортъегән авылында яши. Сугыш бетүгә 4 айлап калганда, әнием Шәмсүнә Сәгадәтдин кызы 1945 елның 25 январенда 5 бала белән тол кала.
Бала чактан кайсы ил, өлкә икәнен белергә кызыксына идем. Эзли башлыйм да, тагы тукталып калам. Элек Яркәүдәге военкоматтан эзләдем, кәгазьләремне әле дә саклыйм, инде 1 ел була Ялуторда эшләвемә. 50 ел Ханты-Мансийск районының Горноправдинск поселогында яшәдем. Анда да военкомат аша эзләдем, соң Яркәү военкоматы боерыгы буенча элекке документлар...
