Мөрәҗәгать итү һәм котлаулар бирү өчен электрон адрес:
janartat@inbox.ru,
телефон:
8 (3452) 69-57-60.
Добраться до нас можно на автобусах маршрута:
6, 32, 34, 37, 48, 51, 65, 69, 77, 78, 135к, 135м
(остановка «Автоколонна №-1228», «Школа №-39»)
ул. Шишкова, 6, 2 этаж
* Январьда салкын булса, июль коры һәм эссе була, көзгә кадәр гөмбә чыкмый.
* Январьда кар еш яуса, буран шактый еш булса, июль ае яңгырлы килә.
* Бу айда боз сөңгесе күренсә, уңыш яхшы була.
* Елның беренче ае болытлы булса, икмәк уңмаска мөмкин.
* 14 январьда кар яуса, икмәкле ел була.
* 19 январьда көн аяз икән, җәй коры, болытлы көн булып кар да яуса, җәен явым-төшемнәр гадәттәгечә булып, ел яхшы килә.
* 25 январьда кояш чыкса, кошлар иртә килергә мөмкин, кар яуса, җәй яңгырлы була.
* Елның беренче ае болытлы булса, икмәк уңмаска мөмкин.
* Январь җылы булса...
Сез минем әбине беләсезме? Юк, белмисез. Чөнки дөньяда әбиләр күп, ләкин минем әбием шикелле әби дөньяда бер генә кебек тоела миңа.
Минем әбием җитез куллы булган. Ул үзенең кечкенә куллары белән җәен урак урган, кышын җитен, йон эрләгән, шәл бәйләгән. Минем әбием кулларыннан узган эшләрне тау итеп өйсәң, ул тау болытка тияр иде; юл итеп сузсаң, аны узарга бер гомер кирәк булыр иде. Шушы куллары белән минем әбием ничә бала карап үстергән. Аларны киендергән, туйдырган, моңлы вакытларында башларыннан сөеп иркәләгән.
Хәзер инде әбиемнең куллары җыерчыкланган. Уч төпләре, китап битенә...
Өлгер белән без икәү дус.
Беркөн мин Өлгерләрдә кунакта булдым.
Өлгер белән аның әнкәсе шулай сөйләшеп алдылар:
- Балам, су алып кайтчы. Утын да кертәсе бар икән.
- Су да алып кайттым, утын да керттем, әнкәй.
- Бик хуп, балам, күрми дә торам икән. Ә керткән утының кайда соң?
- Утынны мин, әнкәй, аунап ятмасын дип, мичкә тутырып та куйдым инде.
- Минем эшләрем кимегән икән. Кая, алай булгач, пальто төймәңне ныгытып алыйм, төшеп калмасын.
- Мин ул төймәне үзем ныгыттым инде.
- Менә рәхмәт, балам...
Өлгер белән без дус дигән идемме әле мин сезгә? Дөрес...
Кадерле балалар!
Тиздән Яңа елны каршы алачакбыз. Карнавалга кияр өчен маскарад костюмнар әзерләү вакыты җитә. Хәзерге вакытта кибетләрдә нинди генә костюмнар юк, әзерне сатып аласы җиңел бит. Әмма нинди генә матур, купшы булмасыннар, алардан салкынлык бөркеп тора, күңел биреп тегелмәгән. Сабый бала үзе тырышып теккән костюмга ни җитә? Бусагада ярлы 90 нчы еллар түгел, кул эшләре өчен бөтен әйбер бар: төсле кәгазьләр, буяулар, фломастерлар, катыргылар...Фантазияңне җигеп костюм ясыйсы гына кала. Мәсәлән, Советлар чорында Лилия апам 10 сыйныфта укыганында телевизордан “Финист - ясный сокол”...
Һәрнәрсәнең үзенә хас матурлыгы була, аны күрә белергә, аның белән ләззәтләнә белергә генә кирәк. Менә кышкы көн. Кышның колакны чеметтереп ала торган суыклары булса да, ул матур. Кышның үзәкне өзә торган ачы җилләре булса да, аның үз яме бар.
Күз алдыгызга китерегез. Кышның җилсез көне. Яфрак-яфрак кар ява. Ак күбәләктәй карлар, куыша-куыша, җир өстенә куналар. Зәп-зәңгәр күк йөзен тоташ болыт каплап ала. Аның болыты да юньләп күренми. Ә кар төшә дә төшә. Ул балаларның алсу битләренә, озын керфекләренә куна. Куна да эри. Ә чана шуучы балалар шуңа куаналар. Кышкы саф һаваны, күкрәкләренә...
Кыш җитү белән балаларның урамда уйнау вакыты кими. Шуңа күрә кич утырганда өйдә уйнап була торган уеннар тәкъдим итәбез.
”Предметны таны” уены. Ничек уйнарга: өйдәге төрле предметларны бер җиргә җыясыз. Кемдә булса күзләрен яулык белән бәйләп, тотып карап аларның нинди предмет икәнен, нинди төстә икәнен исенә төшереп әйтә. Файдасы: образлы уйлау һәм күз алдына китерү сәләтен үстерә.
“Минем турында китап” уены. Ничек уйнарга: үзегез турында китапчык ясыйсыз. Аның ничә битле, нинди рәсемле, нәрсә турында булуы үзегезнең фантазиядән тора. Сезгә кәгазь, карандашлар...
Өлкәдә узган “Татар җыры” фестивале артистлары Яркәү районы. Тархан авылына концерт программасы белән килгәндә, әбиләре Нәбирә Якуп кызына тамаша карарга Руслана, Рузалинә, Вероника, Эмилия һәм Сабина Садыйковалар да ияргәннәр. Беренче рәттә утырып алар татар җырларын тыңладылар, халык белән бергә дәррәү килеп кул чаптылар. Руслана 6 нчы, Рузалинә 4 нче, Вероника 1 нче сыйныфларда укыйлар. Дәресләрдән соң авыл клубына Рәйхан Вагапова җитәкләгән “Чулпан” түгәрәгенә биергә йөриләр.
Ә Эмилия белән Сабинаны балалар бакчасында тәрбияче Алчәчәк Уразаева укырга-язарга өйрәтә. Бәйрәмнәрдә алар апалары...
Узган атнада Шыкча балалар бакчасында елның көзге чорына багышланган «Төрле төстәге көз» дип исемләнгән бәйрәм чарасы үтте. Зал музыкаль хезмәткәр Альбина Белова һәм спорт буенча инструктор Алсу Мамкина ярдәме белән бизәлде. Балаларны әлеге чарага тәрбиячеләр: Юлия Хәмидуллина («Әкият» төркеме), Земфира Байнашева («Гномнар» төркеме), Гүзәлия Речапова («Бал кортлары» төркеме) һәм Альбина Хәлитуллина әзерләделәр.
Төрле төстәге яфраклар, яшелчә декорацияләре белән бизәлгән зал көзнең матурлыгы турында искә төшерделәр, хәтта һавада да көз атмосферасы хөкем сөрде.
Балалар...
Ноябрьнең холкы төрле елда төрлечә. Көз әле китеп бетмәгән, кыш урнашып җитмәгән бу чорда, урман кырыенда басып торып, бер үк мизгелдә елның ике фасылын күзәтергә мөмкин. Уң якта, урманда – кыш хакимлек итә. Яңа яуган кардан зифа буйлы каеннарның ак кәүсәләре тагын да агарып, яктырып киткән кебек. Бөтен урманга сулап туймаслык салкынча саф һава тулган... Ә сулда, җир өсли шуышып барган кар белән узышып уйнарга теләгәндәй, түгәрәк шар сыман “басу йомгагы” җил куалаган якка тәгәрәп бара...
Ул җил куып йөрми, ботакларындагы өлгергән орлыкларны тигезләп тарата. Рус телендә бу үсемлек...
Төмән егете Адиль Тимергалиев 5нче сыйныфта яхшы билгеләргә генә укый, рәсемнәр ясарга ярата. 1 нче сыйныфтан бирле “Этюд”музыка мәктәбенә йөри.
Без малайның әнисе Фатыйма Карл кызыннан Адиль турында сораштык.
- Җырларга яратуын күреп, укырга кергәч музыка мәктәбенә бирдем. Өстәмә йөкләнеш булса да, бик теләп, яратып йөри.
Анда вокал һәм хор белән шөгыльләнә. Җыр сәнгатеннән җитәкчесе – Татьяна Солодовникова, концертмейстеры – Елена Бородина. Гитарага, фортепианога, сольфеджиога йөри. “Сибирята” малайлар хор ансамбле белән шәһәр күләмендә үткәрелгән фестивальләрдә, конкурсларда...
*Казлар караҗиләк ярата.
*Дельфиннарның ярты баш мие генә йоклый. Икенче яртысы бу вакытта әйләнә-тирәне күзәтә.
*Диңгез мәчеләре 2 сәгать суламыйча тора ала.
*Крокодил телен чыгара алмый.
*Диңгез кысласының йөрәге башында урнашкан.
*Гигант кальмарның күзе баскетбол тубы кадәр бар. Кешеләр аны фотога төшерүгә 2006 елда гына ирешә, 500 килограммлы кальмарлар су төбендә 200 метрдан бер чакрымга кадәр тирәнлектә яши.
*Зәңгәр китның авырлыгы 3 филнеке кадәр. Дөньядагы иң зур хайван да – зәңгәр кит.
*Еланнар күз кабагы аша күрә.
*Әкәм-төкәм тоташ 3 ел йоклый...
- Мәче йөз төрле тавыш чыгара ала, ә этләр нибары унны гына.
- Мәчеләр үз гомерләренең 70 процентын йоклап уздыра.
- Мәче баллы ризыкның тәмен сизми.
- Дөньядагы иң озын мәченең озынлыгы - 1,2319 метр.
- Мәчеләрнең егермедән артык мускулы колак хәрәкәте өчен җавап бирә.
- Иң күп мәчеләр Австралиядә яши. Анда ун кешегә тугыз мәче туры килә.
- Дасти кушаматлы мәче үз гомерендә 420 мәче баласы тудырган.
- Шотландиядә үз гомерендә 30 мең тычкан тоткан Таузер кушаматлы мәче истәлегенә башня куелган.
- Бик күп илләрдә юлда кара мәче очрау начар билге саналса...
Кайчандыр барлык үсемлекләр яшел төстә булган. Ул хәзер кайберләренең яфрагы кызыл, берсе чәнечкеле, икенчесе кояшны гына ярата, яки күләгәне...
Кычыткан да каклый торган яфракларсыз үскән. Әмма берзаман, Үсемлекләр илендә Кактус барлыкка килә. Үләннәрнең берсе дә аны үлән итеп танырга теләми: яфраклары юк, үткен чәнечкеләре генә бар. Кычыткан Илнең яңа кешесенә игътибар итә. Еш кына алар икесе сөйләшеп утыралар, тиздән Кычыткан гомерендә беренче тапкыр гашыйк була. Аның шулай ук Кактус шикелле үзенчәлекле буласы килә.
Ул вакытта үсемлекләр тормышта тагын бер кат үз теләкләре белән...
Түбән Тәүде районы, Киндерле мәктәпкәчә белем бирү бүлеге балалары “Эколята – яшь табигатьне саклаучылар” фестивалендә катнаштылар. Эколята – дөньяны тагын да чистарак ясарга, тирә-як мохитне чүптән, пычрактан сакларга хыялланучы табигатьнең чын дуслары.
Диләфрүз ФӘХРЕТДИНОВА
Сәламәтлек темасы - бүгенге көндә актуаль тема. Зур мегаполислардан алып табигатькә бай авылларда да бу мәсьәләгә игътибар ителә. Шул уңайдан, Россия күләмендә 2004 елдан үткәрелә торган “Кросс нации” быел да Төмән районының Индрәй поселогында актив һәм оешкан рәвештә үткәрелде. Мәктәп администрациясе поселокның “Батыр” спорт комплексы белән берлектә, алдан игьлан итеп, укучы балаларны, ата–аналарны 25 нче сентябрь көнне мәктәпнең яңа ясалган спорт мәйданына чакырдылар.
Яшь спортчыларга, катнашучыларга поселок администрациясе башлыгы Раил Хөснуллин һәм дума рәисе Рөстәм Арипов...
