Мөрәҗәгать итү һәм котлаулар бирү өчен электрон адрес:
janartat@inbox.ru,
телефон:
8 (3452) 69-57-60.
Добраться до нас можно на автобусах маршрута:
6, 32, 34, 37, 48, 51, 65, 69, 77, 78, 135к, 135м
(остановка «Автоколонна №-1228», «Школа №-39»)
ул. Шишкова, 6, 2 этаж
Һәр нәрсәдән олы булган Аллаһы Тәгалә сезне анагыз карынында бар кылды һәм сезне дөньяга килгәнчегә кадәр анда саклады. Һәм дөньяга килгәч, сезнең аналарыгызны сезнең өчен кайгырта торган итеп яратты, аналарыгыз сезне имезеп тәрбия итеп, сезгә төрле зарарлар тиюдән анагызны куркып саклый торган итеп яратты. Һәм дә сезнең аталарыгыз сезнең өчен мәшәкатьләнеп маллар табып, сез зур булганчыга кадәр сезне сөеп тәрбия иттеләр.
Аллаһы Тәгалә ата-анага яхшылык кылу белән боерадыр. Әгәр алардан берәү, я икесе дә олы яшьләрендә синең хозурыңда тәрбиягә мохтаҗ булып калсалар, син аларга “уф”...
Ислам дине турында үзәктән ерак авылларда яшәүчеләрнең белемнәре азрак. Шуңа да анда дин әһелләренең баруы бик файдалы. Фатыйх хәзрәт Гарифуллин ерак авылларга еш чыга. Анда халык белән очрашып, вәгазьләр сөйли, дини тәртипләрне аңлата, туган телнең кирәклеген әйтергә онытмый.
- Соңгы елларда күп урыннарда Мәүлет бәйрәмен зурлап уздыра башладылар. Без дә Тубыл, Вагай районнарында шундый ашларда катнаштык. Татар Вагай авылында мәчеттә үткән очрашу эчтәлекле вакыйга булып калды.
Җәгъфәр Курмандаев (элекке мәктәп директоры) һәм аның ярдәмчеләре мәктәп укучыларын (күбесе кызлар)...
Хөрмәтле дин кардәшләрем! Әлбәттә, кабердән хат язу һич тә мөмкин түгел. Әгәр дә кабердәге хәлне аңлатып аннан хат язып булса, ул хат нәкъ менә сезгә тәкъдим ителгән хәлдә язылган булыр иде. Чөнки бу хатта язылган хәбәрләр уйлап чыгарылган сүзләр түгел, ә Аллаһы Тәгаләнең китабы булган Коръән Кәримнән һәм пәйгамбәребез галәйһис сәламнең мөбарәк хәдисләреннән алынган сүзләр.
Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим. Бөтен җанлы һәм җансызларны бар итүче, безне туфрактан барлыкка китерүче, тәнебезгә җан иңдерүче һәм “Әй, бәндәләрем, кыска гомерегезнең санаулы көн һәм төннәрен изгелектә...
Олы кеше үзенең балаларын, укыган вакытларын, бөтен тормышын күз алдына китерә. Миңа Ямбай җидееллык мәктәбендә аның белән бер класста укырга туры килде. Ул тыйнак, тәртипле, яхшы укый иде.
Аның белән бүтән очрашырга туры килмәде. Аллаһы Тәгаләнең рәхмәте белән 64 елдан соң очраштык. Бер-беребезне бер күрүдә таныдык. Ул минем юбилейга килде. Мин аның турында кыскача булса да язмыйча булдыра алмыйм.
Төмән райоынның Турай авылында Газиз Яхиннар гаиләсендә 1939 елның 2 январенда ир малай дөньяга килә. Турай башлангыч мәктәбен тәмамлап, Ямбай мәктәбендә белем ала. “Калинин” исемендәге...
Бу көннәрдә Түбән Тәүде районы, Киндерледә Новотроицк авыл хакимияте, мәчет, мәктәп, мәдәният йорты берләшеп Мәүлет бәйрәмен уздырдылар. Киндерле мәдәният йортына тирә-як Кыткүл, Бухарин, Түбән-Тәүде авылларыннан мөселман кардәшләребез җыелды. Ерак юлны якын итеп Төмәннән килгән өлкә мөселман Диния нәзарәтенең Ислам мәгърифәт үзәге рәисе Искәндәр хәзрәт Юсупов халыкны бәйрәм белән котлады, өлкә мөселман Диния нәзарәте мөфтие Зиннәт хәзрәт Садыйковның сәламен җиткерде, бөек Пәйгамбәребез Мөхәммәт салләллаһү галәйһиссәләм турында вәгазь сөйләде.
Киндерле мәчете имамы Сәлимҗан хәзрәт...
Сумкино мәчетенә килгән һәр кешене җылы каршы алалар. Хәер тапшырырга кергәннәрне тыңлап Коръән укыйлар, дога кылалар. Ихлас күңеле белән дингә бирелгән Фәтхулла хәзрәт Камалетдинов авыл мулласы вазифасын башкарганына 20 ел гына түгел. Дингә килгәнче ул күп еллар ООО ”Судоремонт Сумкино” заводында өлкән мастер булып эшли. Тормыш иптәше Фирдәүс апа белән өч ул үстереп, аларга белем, тәрбия бирәләр. Бүгенге көндә иманлы булып үскән уллары да әти-әниләре сыман тырышып эшлиләр, хезмәт юлларында үрнәк булып, бер-берсенә, әти-әниләренә ярдәмләшеп яшиләр. Биредә беренче дини оешма 1993нче елда...
Ялутор районы, Яңа Атьял авылында 1990 елдан бер көнне дә ишеге ябылмыйча эшләп торган мәчет курасында тәмле шулпа исләре белән казаннар калкып чыкты. Имамыбыз Биктимиров Мөнир Ялутор шәһәре һәм районы мәчете имамы Раил хәзрәт Мәхмүтовның тәкъдимен кабул итеп Мәүлет бәйрәме уздырды. Раил хәзрәт һәр атнаның сишәмбе көне сәгать 4тә хатын-кызлар, 5тә балалар, 6да ир-атлар белән очрашып, Ислам кагыйдәләрен өйрәтә.
Мәүлет бәйрәмен үткәрергә хатын-кызларыбыз да бик канәгать булып, үзләренең ризалыкларын белдерделәр. Имамнар үз вазифаларын үтәделәр. Өстәлдә булган ризыкларны да мәчет...
Безнең Вагай районы, Индәр авылында мөселман бәйрәмнәрен уздырмыйча калмыйлар. Һәр гаилә үз йортында бәйрәмнәрне үткәрергә тырыша. Табын әзерләп, муллаларны, халыкны чакыра, өйләрдә Коръән тавышы яңгырый.
Иң зур бәйрәмебез Рамазан-Ураза гаете. Бер ай буе безнең авылда да теләүчеләр ураза тоталар. Соңыннан мәчеткә барып Гает намазын укыйлар, аннары өйдән-өйгә “әет”ләшеп йөриләр.
Муллабыз Коръән укып, вәгазьләр сөйли, бергәләшеп дога кылалар. Хуҗалар садака өләшеп, халыкны хөрмәтләп озаталар. Алар өй хуҗаларына рәхмәтләр әйтеп, икенче йортка юл тоталар. Аннары Корбан бәйрәме җитә. Анда...
Соңгы елларда иманга килеп, дин юлына керүчеләр артты. Намазга басучылар, ураза тотучылар, хаҗга баручылар да күбәйде. Бу хәл мөселманнар арасында гына түгел, башка диннәрдә дә күзәтелә.
Дин турында фикерләр бихисап. Иң элек сорауларыбызга җавап бирерлек, гаять кызыклы кеше белән танышуыбыз бу теманы кузгатуга этәргеч булды.
Ставрополь краенда туып-үскән рус егете Сергей Николай улы Фирстовның ислам динен кабул итеп, бүгенге көндә Төмән шәһәрендә гаиләсе белән яши. Бер күрүдә үк бу кеше күңелебездә кызыксыну хисе уятты.
Аның белән очрашкач, бик кызыклы әңгәмәдәш булуы да...
Халыкның дин юлына тартылуына мин бик шат, яшьләребез дә калышмыйлар. Кайда гына барсаң да, кайда гына йөрсәң дә, хәтем, теләү, корбан ашлары, никахлар үткәреп торалар, Аллага шөкер. Быел менә Корбан бәйрәме көзнең бик әйбәт вакытына туры килде. Авылларда, мәчетләрдә гөрләтеп корбанлыклар үткәрделәр. Менә шул вакыт туган авылым Тарханда булдым. Әниләрем: “Корбанлык үткәрәбез, булышырга кил”, - дип чакырдылар. Кызганычка каршы, шул арада каенанам дөнья куйды.
Каенанамны әниемдә корбанлык уздырган көнне җирләделәр. Мин әниемне, киленемне алып бәхилләшергә генә барып кайттык, янында...
Рабигүл әүвәл аеның 12 нче көне — Ислам дөньясында зур тантана көне быел мөселман календаре буенча 1 декабрьгә туры килә. Бу көнне сөекле Пәйгамбәребез Мөхәммәд Мостафа салләллаһү галәйһи вә сәлләм дөньяга килгән. Шул көннән башлап Ислам нуры җәелгән. Бик күп могҗизалар пәйда булган. Хәзерге көндә күп яшьләребез Мәүлет бәйрәменең тарихын, бу көн ни өчен бәйрәм дип аталуын, «мәүлет» сүзенең мәгънәсен ачык итеп белмиләр. Тик ата-бабадан калган бәйрәм дип кенә аңлыйлар. «Мәүлет» — гарәп сүзе — туу дигән мәгьнәдә. Үзебезчә әйтсәк, бүген иң сөекле Пәйгамбәребез Мөхәммәд Мостафа салләллаһү галәйһи...
Дини бәйрәмнәрне үткәрү, динне тотулар берничә дистә еллар артык тыелып торды. Авыллардагы мәчет манараларын да кистереп ыргыттылар. Әби-бабайлар дини ашларны яшертен үткәрделәр. Рөхсәт булу белән авылларда яңа мәчетләр калкып чыкты, әби-бабайларыбыз шатланышып матур күлмәкләрен киеп, бер-берсенә Коръән ашларына йөри башладылар. 1962 елны Төмәннән килеп Киндерле мәчетенең дә манарасын кисеп киттеләр. 1997 елга кадәр бина авыл клубы булып торды, ә 1998 елны мәчетнең нигезен яңадан күтәреп, түбәсен тимер белән ябып, тышын кирпеч белән тышладылар, эчтән коры штукатур кадаклап, ниһаять, 1999 елны...
Авыл мулласы Сафиулла бабайга дин сабаклары алырга йөрүләр хәтергә сеңеп калган. Ул чакларда миңа 5-6 яшь булгандыр. Авылыбызның шәһәрдән ерак булуы, сазлыклар, елга-күлләр, урманнар аркылы үтеп кенә анда җитеп була иде. Шуның өчен дин ягыннан кысрыклаулар, шикаять язулар бөтенләйгә диярлек булмаган, авыл халкы үз иркендә яшәгән. Юкса, 1960 елларда Совет чорының чәчәк аткан, коммунизмга таба барабыз, дигән чаклар. Телевизор карап үсмәдек, радио бөтен авылга бер-ике йортта гына иде. Аның каравы, табигать белән бер сулышта яшәдек. Елына бер тапкыр урыс милләтеннән берәү килсә, бөтен авыл...
Күз тию турында Пәйгамбәребез (с.г.в.) хәдисләрендә болай диелә: “Күз тию дөяне дә үтерә, кешене дә кабергә кертә”. Бу сүзләрдән күз тиюнең нинди җитди нәрсә икәнен аңларга була. Күз тию дигән нәрсә күп халыкларда, күп диннәрдә бар. Шул исәптән Ислам динендә дә күз тию дигән төшенчә юк түгел.
Күз тию күренеше белән тормышыбызда һәммәбезгә дә азмы-күпме очрашырга туры килгәндер, мөгаен. Адәм баласына күз сабый чагыннан алып картайганчыга кадәр тияргә мөмкин. Күз тию очраклары белән хәтта Пәйгамбәребез Мөхәммәд тә (с.г.в.) очрашкан: ул кешеләрне Ислам диненә чакырып, бердәнбер Аллаһыга...
Динебезнең биш нигезе бар, хаҗ гыйбадәте – шуның берсе. Матди яктан мөмкинлеге булган, сәламәт мөселман хаҗ кылырга тиеш. Лаеклы ялга чыгуга ислам дине тәртипләрен ныклап өйрәнә башлаган Төмән районы, Индрәй авылында яшәүче Фәгыйлә апа Ханнанова шул бишенче нигезне үтәү бәхетенә иреште быел. Бу изге гамәлгә күптән әзерләнә иде инде ул. Я сәламәтлек, я матди яктан киртәләр чыгып тора. Һәм, ниһаять, Фәгыйлә апа, өлкә мөселман диния нәзарәте офисында хаҗга китүчеләрне озату чарасында катнаша. Мин аның белән күрешеп, изге сәфәр хакында сораштым.
- 19 августта Искәндәр хәзрәт Юсупов...
